4. ขฬุงคสูตร

[104] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงม้าโกง 4 จำพวก
และโทษของม้าโกง 8 ประการ คนโกง 8 จำพวก และโทษของ
คนโกง 8 ประการ เธอทั้งหลายจงตั้งใจฟัง จงใส่ใจให้ดี เราจักกล่าว
ภิกษุเหล่านั้นทูลรับพระผู้มีพระภาคเจ้าแล้ว พระผู้มีพระภาคเจ้า
ตรัสว่า ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกง 8 จำพวก และโทษของม้าโกง
8 ประการเป็นไฉน ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกงบางตัวในโลกนี้
ที่นายสารถีกล่าวเตือนว่า จงเดินไป ถูกแทงด้วยประตักเตือนอยู่
ย่อมถอยหลัง ดันรถให้กลับทั่ง ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกง
บางตัวในโลกนี้ เป็นเช่นนี้ก็มี นี้เป็นโทษของม้าประการที่ 1.
อีกประการหนึ่ง ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ นายสารถีเตือนว่า
จงเดินไป ถูกแทงด้วยประตักเตือนอยู่ ย่อมหกหลงดีธูปหัก
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ เป็นเช่นนี้ก็มี นี้เป็น
โทษของม้าโกงประการที่ 2.
อีกประการหนึ่ง ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ นายสารถีเตือนว่า
จงเดินไป ถูกแทงด้วยประตักเตือนอยู่ ยกขาขึ้นตะกุยงอนรถ
ถีบงอนรถ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ เป็นเช่นนี้
ก็มี นี้เป็นโทษของม้าโกงประการที่ 3.
อีกประการหนึ่ง ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ นายสารถีเตือนว่า
จงเดินไป ถูกแทงด้วยประตักเดือนอยู่ ย่อมเดินผิดทาง ทำให้รถคว่ำ
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าโกงบางตัวในโลกนี้ เป็นเช่นนี้ก็มี นี้เป็น
โทษของม้าโกงประการที่ 4.